فروغ مسلم زاده // آفتاب جنوب ۲۴
استان هرمزگان با سابقه کهن دارای آثار تاریخی به جا مانده از گذشته بوده که برخی بر اثر مرور زمان و شرایط سخت آب وهوایی از بین رفته و برخی هم بواسطه تعمیر و بازسازی به عنوان میراثی ماندگار باقی مانده تا گردشگران و ایران گردان از آن بهره ببرند.
این منطقه مرزی، دریایی و جنوبی که در پهنه ی خود هزاران رمز و راز دارد امسال بعد از گذشت ۲ سال از ویروس کرونا با داشتن جاذبه های تاریخی و طبیعی فراوان خود درتمام طول سال بویژه تعطیلات نوروزی پذیرای تعداد زیادی از گردشگران است.
بسیاری از بناهای تاریخی استان هرمزگان که قدمت آن ها به دوره های مختلف باستانی یا اسلامی باز می گردد، نشان از باستان و رونق تمدن آن در طول تاریخ دارد.
اگرچه بیشتر این بناهای تاریخی مربوط به دوران صفویه و پس از صفویه است و بیشتر ثروت های باستان شناسی توسط عناصر طبیعی یا تهاجمات ویران شده است، اما هنوز هم بناهای قدیمی زیبایی در استان هرمزگان وجود دارد.
یادها، یادبودها و آثار باستانی که تاریخ پربارش را به نظاره می نشیند، در کنار دستاوردهای بزرگ صنعتی و اقتصادی، در عصر جمهوری اسلامی چهره ی روشن هرمزگان معاصر را به تصویر می کشد و در مجموع این استان دیدنی و شنیدنی را در پیش چشم سیاحان و مسافران مشتاق به نمایش می گذارد.
در شهر بندرعباس متولیان خوبی برای نگهداری بناهای تاریخی نداشته ایم و این امر حاصل از نبود مدیریت صحیح بوده که تصمیم درستی را اتخاذ نکرده است.
در تغییر کاربری یک بنای تاریخی باید تلاش کرد تا فرم قدیمی آن و ویژگی های فیزیکی در داخل و خارج بنا حفظ شود و عملکرد جدید با نقش گذشتۀ آن و میزان انتظارات ما از واقعیت تناسب داشته باشد. کارآیی گذشتۀ بناهای تاریخی معانی و مفاهیم فرهنگی داشته است که لازم است در کاربری جدید نیز به آن ها توجه شود. کارآیی پیشین یک بنای تاریخی و سیمای ظاهریِ آن ترکیبی را ایجاد می کرد که به‌خوبی ماهیت آن بنا را نشان می‌داد بر این اساس اهمیت دارد در اختصاص کاربری جدید به یک بنای تاریخی توجه لازم بشود که متناسب با ماهیت تاریخی آن باشد.چگونگی حفظ هویت تاریخی در شهرهای مدرن یا شهرهای درحال پیشرفت، دغدغه‌ای است که نه تنها در ایران که حتی در کشورهای دارای بافت‌های تاریخی اندک نیز وجود دارد.
در احیای یک بنای تاریخی و تغییر کاربری آن علاوه بر رعایت اصول مرمت از جمله برگشت پذیری، کاربری آن نیز اهمیت بسیاری دارد چرا که اگر تغییر کاربری به درستی انجام شود می تواند نشان دهندۀ گوشه ای از فرهنگ غنی گذشتگان باشد. مرمت و بازسازی یک بنای تاریخی تنها راهکار و تضمین نجات آن نیست و می‌توان برای احیای آن‌ها از روش تغییر کاربری مناسب با لحاظ تدابیر حفظ اصالت این بناهای ارزشمند اقدام کرد؛ قدر مسلم انتخاب نوع کاربری به موارد بسیار ازجمله درنظر گرفتن کاربری پیشین بنا بستگی دارد.
امیدواریم روزی برسد که منتقدان در کنار اداره کل میراث فرهنگی باشند و صاحبان قلعه مغویه بستکی و آثاری که در اختیار سایر ارگانها است برای مشارکت در مرمت با میراث فرهنگی همکاری کنند.
