مریم آقاجانی // آفتاب جنوب ۲۴
مشوقهای قانونی سرمایهگذاری در منطقه آزاد قشم، مزایای جزیره جهت سرمایهگذاری در حوزه انرژی، شیلات، زیرساختها و همچنین حوزه صنعت باعث شده است که بسیاری از قشم به عنوان سرزمین فرصتهای طلایی برای سرمایهگذاری نام ببرند.
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از روﯾﮑﺮدﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ آزاد ﻗﺸﻢ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﯿﺮ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری در زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺘﻞ ﻫﺎی ﭼﻬﺎر ﺳﺘﺎره و ﭘﻨﺞ ﺳﺘﺎره در ﺟﺰﯾﺮه در ﭘﻰ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻣﯿﺰان ورود ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺑﻪ ﺟﺰﯾﺮه و ﺑﺎﻻﺑﻮدن ﺿﺮﯾﺐ اﺷﻐﺎل ﻫﺘﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮرﯾﺴﺖ ﻫﺎی داﺧﻠﻰ و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﻰ را ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﻣﻮرد اﻫﻤﯿﺖ ﻗﺮار داده اﺳﺖ.
منطقه آزاد قشم میتواند منبع تولید قدرت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای کشور باشد.
قشم نزدیکترین پایگاه اقتصادی به کشورهای همسایه با پیوندهای مستحکم اقتصادی و خانوادگی است که این منطقه آزاد را به پیشانی اقتصاد جنوب کشور تبدیل کرده است.
قشم با وسعت بالا، تنوع جغرافیایی و زیستی ساحت و ظرفیتهای بیمانندی که نسبت به کشورهای همسایه دارد، باید در حوزه تجارت و تبادل به شکوفایی برسد.
محدودیتهای کنونی مناطق آزاد نسبت به سالهای گذشته
واقعیت آن است که محدودیتهای مناطق آزاد کشور نسبت به ۱۰سال گذشته بسیار زیاد شده است؛ این محدودیتها در حوزههای مختلف حکمرانی، اقتصادی و… اتفاق میافتد. یکسری اصول درخصوص این مناطق وجود دارد که درواقع قانون تشکیل مناطق آزاد است و اساس این مناطق محسوب میشود.
مزیت مناطق آزاد نیز همین قوانین خاص و مترقی است، اما متاسفانه بسیاری از مزیتها و اصول در شرایط فعلی از بین رفته است. اگر بخواهیم وضعیت کنونی مناطق آزاد را نسبت به ۱۰سال گذشته یا در قیاس با زمان تاسیس این مناطق بررسی نماییم، خواهیم دید که به طور کلی مشوقها و مزیتها کم و محدود شدهاند، ازجمله ورود کالا که به مناطق آزاد ممنوع شده است، در صورتی که واردات کالا به این مناطق هیچگونه ممنوعیت و محدودیتی نداشت، به جز کالاهای ساخته شده در کشورهای متخاصم. این درحالی است که امروز حتی واردات خودرو و لوازم خانگی به مناطق آزاد ممنوع است، درحالی که چنین رخدادی در تعارض با قانون تشکیل مناطق آزاد محسوب میشود. همچنین بحثهای معافیتهای مالیاتی مناطق آزاد که با تصمیم مجلس شورای اسلامی نادیده گرفته شده است.
اقتصاد دریامحور، تنیده شده با روح قشم
یکی از محورهایی که در برنامه راهبردی منطقه آزاد قشم مدنظر قرار دادهایم، بحث اقتصاد دریامحور است؛ موضوعی که در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به آن اشاره شده و یکی از ضروریات برای کشور و البته سواحل جنوبی است.
در جزیره قشم ۵۰۰کیلومتر ساحل وجود دارد، اما باید تاکید داشت که صنایع دریامحور صرفا معطوف به بحث پرورش میگو و ماهی نیست، هرچند با عنایت به فرهنگ بومی و تخصص جامعه محلی قشم، این موضوع در اولویت است. واقعیت آن است که طی سالهای گذشته این حوزه به مسیر انحرافی رفته است. مزارع پرورش میگو به صورت غیراصولی در قشم مجوز گرفته و توسعه پیدا کردهاند، به طوری که اکنون تبدیل به مسئله مهمی در منطقه شدهاند؛ درواقع بدترین شیوه ممکن و غیرعلمیترین روش دنیا درخصوص مزارع پرورش میگو در جزیره قشم اتفاق افتاده است، به صورتی که منابع زیرزمینی و خاک را از بین بردهاند. در منطقه آزاد قشم نه با این شیوه، ولی حتما در حوزه پرورش میگو با روشهای متراکم و فوقمتراکم برنامهریزیهایی داریم. بهدنبال این هستیم که شهرک شیلاتی اختصاصی در قشم ایجاد شود تا طبق استانداردها، در محدوده مشخصی بتوانند صنایع مرتبط با شیلات را توسعه دهند.
صنعت گردشگری، مزیت رقابتی جزیره قشم
جزیره زیبای قشم به جزیره عجایب هفتگانه شهرت دارد. زیباییهای خدادادی این جزیره منحصربهفرد است، که این موضوع یک ظرفیت بالقوه گردشگری را ایجاد میکند. خوشبختانه امسال منطقه آزاد قشم موردتوجه گردشگران داخلی و حتی خارجی قرار گرفته است.
در قشم آثار طبیعی بیبدیلی وجود دارد که موجب میشود از اقصی نقاط ایران و جهان به این جزیره بیایند، همچون غار نمکدان که بینظیر است و بزرگترین غار نمکی جهان بشمار میرود. لذا ابتدا باید زیرساختهای گردشگری را ایجاد کنیم؛ چراکه هنوز هیچکدام از این اماکن استاندارد بینالمللی را برای جذب گردشگر دارا نیستند؛ به همین سبب میبایست زیرساختهای اولیه فراهم شود. در گام اول انشاءالله امسال این کار را انجام خواهیم داد و سعی میکنیم تا پیش از شروع جامجهانی۲۰۲۲ قطر، یکسری مقدمات اولیه را برای اماکن طبیعی و دیدنی جزیره فراهم نماییم.
در وهله دوم این ظرفیتها و مزیتها باید معرفی گردد؛ زیرا همچنان بسیاری از هموطنانمان این ظرفیتها را نمیشناسند. ضمن آنکه میتوانیم از فرصت جامجهانی در جهت معرفی کشورمان و جزیره قشم به گردشگرانی که برای دیدن مسابقات فوتبال وارد منطقه میشوند، استفاده بهینه کنیم. متاسفانه در سالهای گذشته فرصت را از دست دادهایم، درحالی که میتوانستیم میزبان تیمهای ورزشی باشیم؛ اما کمپهای ورزشی جزایر کیش و قشم استانداردهای لازم را برای حضور تیمهای شرکتکننده در جامجهانی فراهم ندارند؛ ضمن اینکه ظرف چندماه آینده عملا امکان ایجاد این زیرساختها نیز وجود ندارد. بنابراین بهترین حالت ممکن این است که از ظرفیت گردشگرانی که از سراسر جهان برای دیدن مسابقات فوتبال به قطر میآیند، استفاده کرده و کشور، فرهنگ و ظرفیتهای مختلف اقتصادی و گردشگری را معرفی نماییم؛ چراکه این رویداد بینالمللی بهترین فرصت و زمان است.
مناطق آزاد کشور از ظرفیتهای بالایی برای فعالیت های توسعه ای، اقتصادی، سرمایه گذاری و صادراتی برخوردارند که بر اساس برنامه چهار ساله و سیاست های کلان کشور، استفاده از این ظرفیت مورد توجه قرار خواهد گرفت.
توجه به ظرفیت های جوامع محلی نیز در این میان از اهمیت فراوانی برخوردار است. استفاده از امکانات منطقهای و بومی مناطق آزاد برای ایجاد اشتغال پایدار و رفاه مردم ساکن مناطق مد نظر مدیران این مناطق است که برای تحقق اهداف به ویژه در زمینه جذب سرمایه های خارجی، جذب گردشگر، توسعه صادرات و رفع موانع و مشکلات موجود، نیازمند تلاش و همکاری و هماهنگی بیشتر با دستگاه ها هستیم.
در بخش فناوری های نو و صادرات، تولیدات صنعتی و شرکت های دانش بنیان که جزو سیاست های اقتصاد مقاومتی است، جهت گیری ها در مناطق آزاد در دوره دولت تدبیر و امید مناسب بوده است و اتفاقات مثبتی در این مناطق رخ داده به طوریکه در مدت ۲.۵ سال گذشته حدود ۲۵۰ واحد شرکت دانش بنیان در مناطق آزاد ایجاد شده که این نشان دهنده توانمندی جوانان ایرانی و سرمایه گذاری مناطق آزاد در این حوزه است. ضمن این که بسترهای خوبی برای جذب ایده و حرکت موثر برای کشور در مناطق آزاد فراهم کرده ایم و شرکت های استارت آپی بسترهای خوبی برای رشد و توسعه در مناطق آزاد دارند.