فروغ مسلم زاده //
کشت گلخانه‌ای از مطلوب‌ترین شیوه‌های کشت شناخته شده و در شرایطی که آب و اهمیت مدیریت مصرف آن به یکی از اولویت‌های جهانی و منطقه‌ای تبدیل شده، این شیوه کشت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و تولید مضاعف با وجود مصرف آب کمتر، این شیوه را به روشی محبوب بدل ساخته است.
به گزارش خبرگزاری علم وفناوری هرمزگان؛ رهبر معظم انقلاب ۱۴۰۰ را سال «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» نامگذاری کردند و در این راستا کشت گلخانه‌ای، که تاکنون در جهش و رونق تولید عرصه کشاورزی آثار موفقی از خود بر جای گذاشته است، همچنان نیازمند ارتقای پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها برای افزایش تاثیرات خود در این حوزه است.
صرفه‌جویی در مصرف آب، افزایش بهره‌وری، امکان کاشت و برداشت محصول در تمام فصول، امکان پرورش محصولات خارج از فصل و خارج از اقلیم، قابلیت مقابله با تهدیدات و خسارات به واسطه امکان کنترل و اقدامات پیشگیرانه، برخی از مزایای کاشت گلخانه‌ای است.
در شرایطی که اقتصاد مقاومتی از چند سال پیش مورد توجه و هدف برنامه‌های پیشرفت در بخش‌های مختلف قرار گرفته است، امسال با تاکید مقام معظم رهبری بر ضرورت رونق تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها، برنامه‌ریزی در بخش‌های مختلف به سوی راه‌های موثرتری گرایش پیدا کرد که بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی کشور در کنار بخش صنعت و خدمات از این مسیر مستثنی نیست.
واضح است در این میان در کنار همه شیوه‌های کشت و زرع، کشت گلخانه‌ای دورنمای مطلوب‌تر و آینده روشن‌تری را پیش رو دارد و علت آن نیز افزایش توانمندی کشاورزان در این زمینه و نیز پیشرفت دانش بشری در این عرصه است.
می توان گفت اجرای سیاست‌های هوشمندانه و نوین در حوزه کشت و زرع بخش کشاورزی از جمله گرایش به شیوه‌های نوین کشت و مدیریت شیوه‌های سنتی موجب می شود در بحرانی‌ترین شرایط تولید در این بخش نیز کمتر دغدغه‌ای وجود داشته باشد.
علی باقرزاده رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری علم وفناوری گفت: کشت گیاهان در گلخانه از مدت‌ها پیش در سراسر جهان آغاز و با گذشت زمان، صنعتی‌تر شده است. به‌طورکلی دلیل کشت گیاهان در گلخانه‌ها، فراهم‌کردن محیط مناسب رشد گیاه در مناطق و یا فصولی هست که امکان رشد گیاه در آن وجود ندارد و یا راندمان بالایی ندارد. ازآنجایی‌که گلخانه یک مجموعه اقتصادی در نظر گرفته می‌شود، کشت محصولات در آن نیز بایستی توجیه اقتصادی داشته باشد. اما از بین محصولات گلخانه، محصولاتی وجود دارد که علاوه بر توجیه‌پذیر بودن از نظر اقتصادی، معمولاً عایدی بیشتری را نصیب گلخانه داران می‌کنند.
وی افزود: کشت در گلخانه گیاهان را در میکرو اکوسیستم هایی که از شرایط ایده آل برای رشد گیاهان سالم و قوی برخوردار هستند ، قرار می دهد به همین جهت تولید محصولات را افزایش می دهد.
طراحی گلخانه باید مبتنی بر اصول علمی صحیحی باشد که محیط کنترل شده ای برای رشد گیاه ایجاد کند. سیستم های محیط زیست کنترل شده تولید گیاهان، به طور گسترده ای در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند تا مواد و فرآورده های گیاهی را در یک زمان یا مکان و با کیفیتی تولید کنند که در خارج از گلخانه امکان پذیر نیست
رییس سازمان جهادکشاورزی هرمزگان تاکید کرد: موانع و مشکلات فراروی اخذ تسهیلات بانکی از جمله بالا بودن میزان وثیقه‌های بانکی، افزایش قیمت سازه‌های گلخانه‌ای در مقایسه با یکی دو سال گذشته از جمله مشکلات و موانع موجود در زمینه توسعه و ترویج این شیوه کشت است که عامل افزایش سرمایه مورد نیاز برای ورود افراد به این وادی است.
وی افزود: هم اکنون قیمت هر متر مربع سازه گلخانه‌ای حداقل ۱۰ میلیون ریال است و این به معنای ضرورت وجود سرمایه ۱۰۰ میلیارد ریالی برای ایجاد یک هکتار گلخانه است. طولانی شدن دوره برگشت سرمایه‌گذاری در این بخش، گرانی برخی نهاده‌های گلخانه‌ای، سموم و غیره از دیگر موانع و مشکلات موجود در این بخش است.
توجیه پذیری کشت گلخانه ای
این مقام مسئول تاکید کرد: برخی از محصولات نیز ازآنجایی‌که در بازار منطقه به‌صورت کشت خاکی وجود ندارد و یا مقدار آن بسیار کم است، نیاز به برنامه‌ریزی برای کشت نداشته و تقریباً در تمام فصول سال بازار خود را حفظ می‌کنند. عوامل دیگر نظیر هزینه‌های اولیه ساخت سازه و تأمین مواد اولیه، هزینه کارگری، هزینه‌های نگه‌داری (کود، سم و ادوات)، بسته‌بندی و … عوامل دیگری است که بایستی در تأسیس گلخانه مدنظر قرار گرفته و بررسی و کارشناسی شود.
چه محصولاتی را می توان با کشت گلخانه ای پرورش داد؟
باقرزاده با اشاره به شرایط آب و خاک منطقه گفت : محصولات زیر را می توان با کشت گلخانه ای پرورش داده وبه مرحله صادرات هم رساند:
۱- ترکیب گوجه و خیار
۲- زعفران
۳- توت فرنگی
۴- سبزی های خوردنی
۵- صیفی جات
۶- فلفل دلمه‌ای
۷- گیاهان دارویی و گل‌های زینتی
آیا چیزی به نام “بهترین محصول گلخانه ای” داریم؟
باقرزاده افزود: گاهی اوقات افرادی هستند که از مشاورین ما درباره “بهترین محصول گلخانه ای” یا “پردرآمد ترین محصول گلخانه ای” می پرسند. حقیقت این است که باید به شرایط منطقه کشت خود دقت کنید. محصولات قابل کشت در گلخانه با سوددهی بالا بسیارند، مهم این است که ببینید با توجه به شرایطی که دارید، بهترین کشت گلخانه شما چیست. به طور حتم نمی شود گفت که فلان محصول بسیار پررونق است، اما تعدادی هستند که با در نظر گرفتن شرایط عمومی و متوسطی که تقریباً برای همه وجود دارد، می توان گفت سودآوررترین محصولات گلخانه ای هستند و کشت آنها پررونق خواهد بود.
چه محصولاتی می توان در گلخانه پرورش داد؟
این مقام مسئول گفت: با توجه به صرفه اقتصادی و در نظر گرفتن شرایط برای شما، اکثر محصولات کشاورزی مانند انواع میوه و انواع گیاه را می توان در گلخانه پرورش داد.
میزان سود از گلخانه به چه عواملی بستگی دارد؟
وی بیان داشت: تنها ارزش محصول تولیدی برای رسیدن به درآمد گلخانه ملاک نیست. نحوه ی بسته بندی و ارائه محصول، بازار هدف، قیمت گذاری و… در میزان درآمد گلخانه شما تأثیر گذار هستند.
مزایای کشت گلخانه ای
رییس شورای حفاظت آب و خاک هرمزگان با اشاره به مزایای این نوع کشت گفت مزایای گلخانه ها شامل مواردی است که می تواند به بهبود شرایط و رونق تولید وفروش محصول کمک های شایانی نماید مانند:
تولید خوب
اولین مورد در رابطه با کشت گلخانه ای تولید محصول بیشتر است که مزایای تجاری دارد. کشت در گلخانه ها شرایط بهینه و رشد خوب محصول را تضمین می کند و همانطور که همه شما تصور می کنید ، گیاهانی که به خوبی رشد می کنند گیاهانی هستند که میوه خوبی دارند ، میوه هایی که با قیمت مناسب می توانند در بازار به فروش برسند.
کشت ایمن
هنگامی که یک کشاورز برای کشت گلخانه ها را انتخاب می کند ، مشکلات احتمالی مانند نوعی افزایش شدید دما یا یک دوره خشکسالی که باعث تنش در محصولات می شوند را کاهش می دهد. از این گذشته ، طبیعت بسیار غیرقابل پیش بینی است ولی در گلخانه شرایط را شما تنظیم می کنید.
بهره وری
بسیاری اوقات ، وقتی ما در مورد بهره وری صحبت می کنیم معنی آن کاملاً واضح نیست. اکثر مردم فکر می کنند که این موضوع اساساً ایجاد بهترین چیزها است. اما نه ، بهره وری فراتر از آن است و در مورد استفاده از منابع به مقدار مناسب و به روش صحیح برای بهره برداری از آنها تا حد مجاز و به دست آوردن بهترین نتیجه است.هنگام رشد با استفاده از گلخانه ها ، پیگیری نحوه استفاده از منابع و مدیریت صحیح آنها بسیار ساده تر است. کشاورزان می توانند رشد گیاهان خود را با دقت بیشتری کنترل کنند و به عنوان مثال از کود های مورد نیاز در هر مرحله از رشد استفاده کنند.
کنترل آفات
هیچ کشاورزی گیاهان پر از آفات را دوست ندارد. آفات به همراه دوره خشکسالی ، مسلماً تهدید اصلی برای هر محصول محسوب می شوند. در کشاورزی در مورد آفات باید بسیار مراقب باشیم و برای مقابله با آنها کشاورزان باید از سموم دفع آفات استفاده کند. در حالی که اینها به گونه ای طراحی شده اند که گیاهان را تا حد ممکن تحت تأثیر قرار دهد باید از آنها با احتیاط و در مکانهای خاصی استفاده شود تا از هرگونه آسیب احتمالی به محصول جلوگیری شود.
فناوری در خدمت کشاورزی
رییس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان تصریح کرد: امروزه فناوری فقط محدود به صنایع نیست و بسیاری از پیشرفته ترین سیستم ها وارد کشاورزی می شوند تا فرایندها کارآمدتر ، سریعتر و با محیط زیست سازگارتر باشند. انرژی خورشیدی و باد برای ساخت گلخانه مورد مطالعه قرار می گیرند و قول می دهند که نتایج خارق العاده ای را برای گلخانه ها به ارمغان بیاورند پس لازم نیست نگران محصولات باشید.
.
