وحید حاج سعیدی// آفتاب جنوب ۲۴
پایه و اساس طبیعت بر مبنای حقایق علمی استوار است و مختصات علوم مختلف در شکل گیری طبیعت و گردش ایام بلا تغییر است. بر همین پیوست گردانندگان جوامع انسانی از شاخه های مختلف علوم به ویژه علم ریاضیات در برنامه ریزی و رساندن جامعه به آرمان های از پیش تعریف شده، مدد می گیرند.
فی المثل ریاضی و آمار در مدیریت بحران، تکیه‌گاه‌های مهمی هستند. به کمک آنها، می‌توان زمان و میزان گردوغبار را پیش‌بینی کرد. فساد اقتصادی و اداری را کاهش داد. نیروی انتظامی را در جرم‌شناسی کمک کرد، میزان آب شرب و آب مورد نیاز کشاورزی را مدیریت کرد و صد ها راهبرد ریز و درشت دیگر …
با این حال به نظر می رسد گاهی اوقات برخی از عزیزان در تحلیل و درک و فهم مفاهیم مرتبط با ریاضیات دچار سردرگمی می شوند و نسبت و تناسب اعداد برایشان قابل ادراک نیست!
این ساختار شکنی به ویژه در هنگامه انتخابات به اوج می رسد و برخی داوطلبان نمایندگی مجلس، شوراها یا ریاست جمهوری از کاهش یا افزایش اعداد و ارقامی سخن به میان می آورند که بیشتر به شوخی شبیه است و با چرتکه هیچ مغازه داری نمی توان آنها را به اثبات رساند!
کاهش نرخ تورم، کاهش آمار بیکاری، کاهش قیمت مسکن و یا افزایش نرخ اقتصادی ، شاخص بهره وری، افزایش درآمد کشور، افزایش صادرات غیر نفتی و … نیاز به برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت دارد و رونمایی از طرح ها و وعده های کوتاه مدت در این مقولات تقریباً معادل همان ضرب المثل های فارسی آب در هاون کوبیدن و باد گره زدن و … است.
سوگمندانه اکثر برنامه های مد نظر دوستان در یک بازه زمانی ۴ ساله طراحی می شوند و در حالی که هلند برای جلوگیری از خشک شدن یک دریاچه برنامه صد و پنجاه ساله در نظر گرفته است، در کشور دستکم چندین برنامه ۴ ساله برای نجات دریاچه ارومیه اجرا شده است که نتیجه از پیش مشخص است.
طرفه اینکه در بسیاری از موارد صاحبان این وعده ها قصد اغواگری یا پروپاگاندا ندارند ، بلکه در اوج صداقت و سادگی این وعده ها را اظهار می کنند. در حقیقت صاحبان این دست وعده های سوفسطایی ادراک دقیقی از مفاهیم ریاضیات، معنی واژگان و نسبت ابعاد و اعداد و تناسب آنها ندارند. در مواردی هم قادر به اندازه گیری و تحلیل ابعاد کمّی وعده داده شده با «کمیت» درآمد بالفعل و عدد امکانات موجود و رقم هزینه‌های واقعی اداره کشور را ندارند.
اینگونه اظهارات و وعده های فلک فرسا به ویژه آنها که مبنای ریاضی و اقتصادی و آماری دارند نه از روی بد سرشتی یا خدعه بلکه از روی نداشتن ادراکی صحیح از مفهوم اعداد است.
اینکه شخصیتی در تلویزیون به اصرار از مردم تقاضا می کرد صاحب ۱۴ فرزند شوند، بدون شک درک درستی از هزینه های نگهداری ۱۴ فرزند و شرایط موجود جامعه را ندارد. چرا که در شرایط کنونی و هزینه های سرسام آور امروز، نگهداری و پرورش ۱۴ فرزند حتی با مدیوم و الگوی زیست اجتماعی سمرقند قرن هشتم در خانه هایی با چندین هشتی و سرسرا و بهارخواب و … ، امکان پذیر نیست چه رسد به آپارتمان هایی چند ده متری امروزی!
شاید گاه آن فرا رسیده باشد که اهمیت آمار و ریاضیات و محاسبات در زندگی را پیش از آموزش درس شیرین ریاضیات به دانش آموزان بفهمانیم. فردا دیر است.
